Triệu chứng sương mù não (brain fog) như hay quên, căng thẳng, thay đổi nhận thức, mất tập trung, mất ngủ, chóng mặt, rối loạn thần kinh thực vật, nói sai từ, khó khăn tìm đồ đạc, khó diễn đạt ý nghĩ của mình, mất nhiều thời gian trong hoàn thành một công việc, thậm chí nhịp tim nhanh, tay chân run, dễ hồi hộp…. . Nguyên nhân chính là do các cơ quan trong cơ thể hoạt động thiếu ổn định, bị tổn thương dẫn đến sự thiếu hụt dưỡng chất nuôi dưỡng não tuỷ.
Mở NCBI/Pubmed gõ từ tìm kiếm “Covid-19” AND “brain fog” bạn sẽ nhận gần 600 công bố khác nhau trên thế giới. Các công bố ghi nhận rằng ở những người nhiễm Covid kéo dài, phục hồi kém thường gặp tình trạng nCoV gây tổn hại các tế bào thần kinh, thiếu oxy (do tổn thương phổi), tổn thương mạch máu gây giảm lưu thông máu não, gây tình trạng thiếu máu não, rối loạn thần kinh thực vật. Những người có bệnh nền, suy giáp, tiểu đường, thiếu máu thúc đẩy tình trạng sương mù não tiến triển nhanh hơn.
Nghiên cứu thống kê của Đại Học Harvard ghi nhận có khoảng 25% người khỏi Covid gặp vấn đề về thần kinh. Thông thường người bệnh nhanh chóng phục hồi sau vài tuần, tuy nhiên có một số trường hợp kéo dài vài tháng thậm chí vài năm.
Bảy lời khuyên cải thiện tình trạng sương mù não:
- Thể dục vừa sức, điều đặn mỗi ngày. Vận động toàn diện bao gồm sức nhanh, sức mạnh, sức bền. Tập nâng dần từ dễ đến khó, từ cơ bản đến nâng cao, từ nhẹ đến nặng. Và luyện tập thường xuyên, ôn cũ tập mới, duy trì điều độ. Gợi ý bài tập thể dục cho người bắt đầu có thể là đi bộ, hít thở đứng, vẩy tay. Sau đó là yoga, chạy bộ, bơi lội, ….
- Duy trì hít thở cùng thiên nhiên. Căn bản con người sinh ra là để đi ra ngoài hoài vào thiên nhiên, cuộc sống hiện đại làm con người thích ở trong nhà hưởng thụ hơn, điều này gây bất lợi cho sức khoẻ. Covid-19 đã nhắc nhở chúng ta hãy thức tỉnh và cân bằng cuộc sống bên trong nhà và ngoài trời.
- Duy trì giấc ngủ chất lượng. Hãy ưu tiên giấc ngủ, ngủ sâu giấc, ngủ đủ giấc.
- Ăn uống nhiều rau củ quả tươi. Hãy cố gắng hết sức có thể, duy trì mỗi ngày ít nhất 1kg rau củ/ người lớn.
- Loại bỏ những thói quen không lành mạnh như sử dụng chất kích thích, hút thuốc lá, uống bia rượu, …
- Cân bằng cuộc sống: công việc và thư giãn, cá nhân và xã hội, bên trong và bên ngoài, bên trái và bên phải, …
- Bình tĩnh và cho cơ thể thời gian phục hồi.
Mita Tran
12/4/2022
